Şubat-Mart 2016 döneminde, emisyon ticaret sistemi ve bu sistemin Türkiye’ye uygulama olasılığı üzerine  paydaş çalıştayları düzenlendi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Ecofys, FutureCamp ve Life Enerji ile birlikte,  emisyon ticaret sistemi (ETS) kavramının tanıtılması ve Türkiye için muhtemel ETS tasarımlarının tartışılması için kamu ve özel sektörden temsilcilerle Ocak – Mart 2016 döneminde bir dizi çalıştay düzenlemiştir.

İlk iki çalıştay, kamu ve özel sektörden başlıca paydaşlara bir ETS’nin tasarlanmasının ve hayata geçirilmesinin temel kavramlarını tanıtmak üzere düzenlenmiştir. Şubat ayında, yine kamu ve özel sektöre yönelik olarak gerçekleştirilen çalıştaylarda ise Türkiye’de bir ETS’nin geliştirilmesine katkı sağlayacak başlıca paydaşlarda kapasite oluşturulması hedeflenmiştir. Bu çalıştaylar sırasında, ETS’nin temel tasarım unsurları açıklanmıştır: 1) ETS kapsamı ve genel tasarım unsurları, 2) Emisyon üst sınırının belirlenmesi, denkleştirmeler, fiyat/piyasa istikrarının sağlanması ve çevreleme, 3) Tahsis, karbon kaçağı ve açık arttırma, ve 4) İzleme/ Raporlama/ Doğrulama/ Akreditasyon, kayıtlar ve ticaret. Ecofys’ten (Maarten Neelis) ve FutureCamp’ten (Roland Geres) uluslararası uzmanlar, Life Enerji’den (Farız Taşdan, Engin Mert) yerel uzmanların desteğiyle, bu tasarım unsurlarının her biri için teorik arka plan bilgilerini özetlemiş ve bu tasarım unsurlarının her biri için çeşitli uygulamaya geçirme seçeneklerine uluslararası platformdan örnekler sunmuştur.

Çalıştaylar, paydaşlar ve uzmanlar arasındaki etkileşimi azamiye çıkartacak şekilde tasarlanmıştır. Katılımcılar, emisyon ticareti konusuyla oldukça yakından ilgilenmiş, daha fazla açıklamalar talep etmiş, emisyon üst sınırı belirleme, tahsisler ve Türkiye’de halihazırda mevcut olan gönüllü karbon piyasasını göz önünde tutarak denkleştirmelerin kullanımı konularında yorumlarda bulunmuştur.

Çalıştaydan edinilen bilgileri sentezlemek için, çalıştayın ikinci gününde bir ETS simülasyonu çalışması düzenlenmiştir. Bu simülasyon sırasında paydaşlar, elektrik sektöründeki ETS katılımcıları olarak rol almışlar, ticaret işlemleriyle yasaya uyum masraflarını asgariye indirmenin yollarını aramışlardır.

Mart ayında kamu ve özel sektör için, Türkiye’de olası bir ETS’nin uygulamaya geçirilmesine yönelik gerçek uygulamalara dayanan senaryoları tartışmak amacıyla iki çalıştay daha düzenlenmiştir. Bu çalıştaylar, sektörel kapsam, emisyon üst sınırı, denkleştirme kuralları, ücretsiz tahsis yöntemleri ve piyasaya kabul edilecek ticaret oyuncularının belirlenmesine yönelik farklı senaryolar üzerine yoğunlaşmıştır. Bu tasarım unsurlarının her biri için, dünya çapında mevcut olan ETS’lerden referans vakalar sunulmuş ve katılımcılardan, tercih ettikleri seçenek konusunda düşünmeleri istenmiştir. Çeşitli seçenekler, yuvarlak masa tartışmaları sırasında yoğun bir şekilde irdelenmiştir. ETS tasarım unsurlarına dair anlayışı daha da geliştirmek üzere paydaşlar, sektörel kapsamı belirlemek, emisyon üst sınırı hesaplamak,  denkleştirme mekanizmasını değerlendirmek, kıyas noktası ile ücretsiz tahsis seviyesini hesaplamak için çeşitli alıştırmalara katılmışlardır.

Çalıştaylar sırasında katılımcılardan edinilen aydınlatıcı bilgiler, proje ekibi için bir kaynak niteliğinde olup değerlendirmelerde kullanılmaktadır. Proje neticesinde hazırlanacak rapor; Türkiye için potansiyel bir ETS kurgusu, gerekli teknik ve mevzuat alt yapısı (boşluk analizi) ve olası bir ETS’nin mevcut politikalarla etkileşimi hakkında kapsamlı analizler sunacaktır. Bu rapor aynı zamanda, kamu ile özel sektöre yönelik birer ETS uygulama ve hazırlık kılavuzunu da kapsayacaktır.

Çalıştay’da yapılan sunumlara aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz:

Emisyon Ticaret Sistemi Tasarım Unsurları Çalıştayı, 9-12 Şubat 2016

http://www.csb.gov.tr/projeler/iklim/index.php?Sayfa=haberdetay&Id=42186

https://pmrturkiye.csb.gov.tr/2016/02/09/emisyon-ticaret-sistemi-tasarim-unsurlari-calistayi/

Emisyon Ticaret Sistemi Türkiye Senaryoları Çalıştayı, 15-18 Mart 2016

http://www.csb.gov.tr/projeler/iklim/index.php?Sayfa=haberdetay&Id=42607

https://pmrturkiye.csb.gov.tr/2016/03/15/emisyon-ticaret-sistemi-turkiye-senaryolari-calistayi/